Przeobrażenie historii i dziedzictwa miast przemysłowych

Rotterdam, Holandia

Wiele osób, które po raz pierwszy znaleźły się w Rotterdam, od razu uznało, że miasto to prawdziwa bajka. Nowe budynki z nowoczesną architekturą harmonijnie wchodzą w paisaż kulturowego dziedzictwa. Kilka dekad temu Rotterdam był strefą przemysłową. Historia miasta jest ciasno związana z rozwojem branży portowej w Holandii: ogromna liczba przystani i infrastruktury znajdowała się tutaj, co zapewniało przedsiębiorstwom tej branży. Doświadczenie pokazuje, że jednorodne miasta pod względem działalności nie mają bardzo jasnego przyszłości zarówno z punktu widzenia rozwoju miejskiego, jak i przyciągania wysoko kwalifikowanych specjalistów. Mądre władze takich miast starają się poprawić sytuację. Tak się stało w przypadku Rotterdamu. Przed wszystkim lokalne władze rozpoczęły rozwój stref przemysłowych, które zostały zwolnione w wyniku transformacji branży portowej, która zajmowała dużą część miasta. Jednym z głównych pomysłów lokalnej administracji, biorącej udział w projekcie przebudowy byłych terenów przemysłowych, było stworzenie zielonych stref. Na przykład Dakpark, który obecnie jest popularny wśród mieszkańców i gości Rotterdamu. Ten park znacząco różni się od tych, do których jesteśmy przyzwyczajeni. Znajduje się na dachu centrum handlowego. Ma ogromną szklarnię i przestrzeń z fontanami, ławkami, strefą barbecu i punktem widokowym. Dach płynnie przechodzi w stok wzgórza. Istnieje przestrzeń dziecięca i ogród dla mieszkańców, gdzie rosną warzywa i owoce. Park otwarty w 2013 roku został stworzony, aby zapewnić mieszkańcom okolicy rekreacyjną strefę w odległości kroków. Poza tym stworzone w miastach zielone strefy mogą mieć w przyszłości znaczący wpływ na budżety miejskie.

Liverpool, Wielka Brytania

Brytyjski Liverpool może również znaleźć się w podręcznikach z zakresu miastopisarstwa. To miasto, tak jak Rotterdam, kiedyś było ciągłym obszarem produkcyjnym, ale w społeczeństwie postindustrialnym lokalne władze byli jednymi z pierwszych, którzy zastanowili się nad przeobrażeniem miasta. Wszystko zaczęło się od rekonstrukcji Albert Dock. Ten dок, zajmujący ponad milion metrów kwadratowych, był kiedyś największym w Wielkiej Brytanii i symbolem rozwijającego się Liverpoola. W 1972 roku został zamknięty dla statków i został opuszczony do lat 80. W 1988 roku władze zdecydowały się stworzyć tutaj klasterek kreatywny: jego rozwój rozpoczął się od otwarcia galerii Liverpool Tate. Administracja miasta, widząc pozytywną reakcję lokalnej populacji, zdecydowała się rozwijać przemysł kreatywny – galeria stała się jego rdzeniem. Reprezentanci pokrewnych profesji przenieśli się do Liverpoola. Wielkim sukcesem było stworzenie w 1999 roku Liverpool Vision, pierwszej w Wielkiej Brytanii firmy zajmującej się regeneracją miast. Projekty obejmują nowy muzeum miejskie i Liverpool ONE, zbudowany na miejscu byłych stref przemysłowych. Ostatni obiekt, w skrócie, stał się znakiem dla Liverpoola: funkcjonalnie reprezentuje ogromny centrum handlowe, ale w rzeczywistości to strefa rekreacyjna z miejscami odpoczynku, instytucjami kultury i nawet pole golfowe. Jego stworzenie doprowadziło do rozwoju sąsiednich terenów, które były również w stanie depresyjnym. Narodziny władzy i planistów miejskich nie były bez skutku. W 2008 roku Liverpool otrzymał tytuł Europejskiej Stolicy Kultury, a wysokiej rangi miastopisarze nie skąpili się na epitet, porównując miasto z „feniksem, wskrzeszonym z popiołu”. Ale już dziś „model Liverpoola”, oparty w dużej mierze na wsparciu przedstawicieli przemysłu kreatywnego, wymaga przeobrażenia. Liverpool klasyfikowany jest jako rosnący klasterek kreatywny z dużą liczbą uczestników, ale niską stopą przeżycia biznesu kreatywnego. Przyczyną jest sama struktura tej branży: zazwyczaj przeżywają duże firmy, a firmy towarzyszące szybko kończą swoje działania. Według miastopisarza Liverpoola Jessiki Greenfield, pełne uzależnienie od przemysłu kreatywnego teraz zmusza władze Liverpoola do przeprogramowania algorytmów dalszych działań. Aby to zrobić, Liverpool posiada wszystkie możliwości: nieruchomość zbudowana na miejscu byłych doków i innych terenów przemysłowych jest dość wielofunkcyjna i może przyjmować mieszkańców firm działających w sektorze IT i Big Data.

Pittsburgh, Stany Zjednoczone

Kiedyś przemysłowy tytan, Pittsburgh żył węglem i stalą. Ale teraz miasto zmieniło się do niepoznania i stało się jednym z najbardziej komfortowych do życia w Stanach Zjednoczonych. W połowie ubiegłego wieku światła pracowały dzień i noc, ponieważ mogły zagлушać słońce. Miasto dzisiaj wygląda zupełnie inaczej. Czyste ulice, dużo zieleni. Zamiast ciężkiej przemysłowości – banki i firmy IT. Czysta energia sama w sobie zapewnia pracę 13 tysięcy mieszkańców Pittsburghu. Reprezentanci biznesu uważają, że ten miasto to doskonałe miejsce dla projektów biznesowych. Pierwszym krokiem w tym kierunku było zdemontowanie górniczych zakładów Jones and Laughlin Steel w północnej części miasta i budowa High-Tech Center na ich miejscu. Centrum stało się inkubatorem dla wielu firm o wysokich technologiach, które postanowiły rozwijać swoje produkcje w Pittsburghu. Przyciąganie nowych firm było ułatwione potężnym potencjałem edukacyjnym, który został złożony przez przemysłowego Andrewa Carnegie’a, który pierwszy założył szkołę techniczną w Pittsburghu, a następnie pierwszą uczelnię uniwersytecką. Struktura społeczna zatrudnienia w Pittsburghu również się zmieniła. Miasto zmieniło swój obraz z miasta przemysłowego na miasto białych karków: branże intensywne wiedzy stają się bardziej popularne wśród imigrantów zagranicznych, przyjeżdżających do Pittsburghu z pracą. Miejskie władze promują przyciąganie wykwalifikowanych specjalistów zagranicznych, w tym tworzenie specjalnych agencji. Miasto ma wszystkie szanse kontynuować swój sukces w przyszłości, zwiększając deindustrializację.

Madryt, Hiszpania

Hiszpania – jeszcze jedna kraj, który udowodnił, że rozwój byłych terenów przemysłowych może przynieść znaczną korzyść. Jasnym przykładem jest Barcelona. Przed Igrami Olimpijskimi w 1992 roku w stolicy katalońskiej miasto prezentowało się jako wiele terenów produkcyjnych. Nawet na brzegu obecnie znanej strefy plażowej Barcelonety znajdowały się przystani i warsztaty rybackie. Dziś miasto stało się centrum przyciągania turystów ze całego świata i standardem polityki planowania miejskiego. Letnie Igrania Olimpijskie prawie 30 lat temu pomogły zmienić jego obraz. Sytuacja w innym hiszpańskim mieście, Bilbao, rozwijała się w przybliżonym schemacie. Prawda jest tym, że przyczyną transformacji tamtej była nie prowadzenie świata, ale nagła potrzeba zatrzymania migracji ludności, szczególnie wśród wysoko kwalifikowanych specjalistów. W epoce postindustrialnej miasto zamarzło i mogło przekształcić się w depresyjną terenów z dziesiątkami opuszczonych fabryk. Bilbao jest teraz jednym z centrów międzynarodowej architektury: w trakcie jego transformacji użyto najlepszych propozycji miastopisarzy. Dziś stolicą Baskiji jest syntezą kulturowych, turystycznych instytucji i pokrewnych branż, a także przemysłu IT i startupów. Obecnie nastała kolejność Madrytu. Jeden z największych projektów w Europie do reorganizacji strefy przemysłowej rozpoczął się w hiszpańskiej stolicy. To projekt Madrid Nuevo Norte. Na miejscu byłych zbiorników żelazniczych, stacji rozładunkowych i dróg przyłącznych zostanie zbudowany nowoczesny wielofunkcyjny obiekt z dzielnicami mieszkaniowymi i centrum biznesowym. Zgodnie z planami władz, na powierzchni 300 hektarów ma się pojawić 2,7 miliona metrów kwadratowych różnej nieruchomości: 11,7 tysięcy mieszkań i 348 budynków biurowych. Planowana infrastruktura stworzy do 241,7 tysięcy nowych miejsc pracy, co jest nagłą problemem dla Hiszpanii z chronicznie wysokim poziomem bezrobocia. Duża część terenu – 45 hektarów – została wydzielona na zielone strefy, w tym parki i miejsca, co odpowiada zasadzie trwałości rozwoju środowiska miejskiego. Całkowity obwód inwestycji został oszacowany na 1,75 miliarda euro.

Norilsk, Rosja

Zaskakujący miasto w arktycznym regionie Rosji. Norilsk – najbardziej północne miasto na świecie z populacją powyżej 100 tysięcy ludzi i jeden z najzimniejszych miast na planecie. Wciąż zimno. Klimat jest surowy, zima trwa siedem miesięcy w roku, i wieją silne wiatry. Budowa dużego miasta przy warunkach zimnej gleby była uważana przez wielu za fantazję, ale projekt stał się rzeczywistością. Norilsk teraz zamierza zrobić jeszcze jeden skok w przyszłość. Tutaj ogłoszono masowy remont i architekci i najlepsze biura ze świata są zapraszane do tego. Obecnie wnioski nadal są przyjmowane na otwarty międzynarodowy konkurs do stworzenia nowego konceptu architektonicznego dla Norilsku. Projekt zakłada pojawienie się nowych domów, infrastruktury i przestrzeni publicznych. Świat otrzyma unikalny przypadek stworzenia miasta przyszłości za Kręgiem Arktycznym. Zgodnie z wszystkimi zasadami konkursu 27 uczestników przesłało wnioski: 12 indywidualnych aplikantów i 15 firm, razem 73 firmy. Geografia uczestników jest rozbudowana – 13 krajów, 22 miasta. Wnioski firm architektonicznych z Rosji, Wielkiej Brytanii (Londyn), Danii (Kopenhaga), Białorusi (Mińsk), Chin (Czhangchun), Turcji (Stambuł), Indii (Mumbai), Stanów Zjednoczonych (Charlottesville), Kanady (Toronto), Francji (Paryż i Charenton), Holandii (Utrecht), Szwecji (Sztokholm) i Norwegii (Tromsø i Bode).