Jak przyjmowano prysznic 200 lat temu?

Historia łazienki zaczyna się od pojawienia się kąpieli kąpielowych kilka tysięcy lat temu. Przy tym ani jej funkcjonalność, ani forma nie uległy zasadniczym zmianom. Standardowa wanna w typowym mieszkaniu nie różni się niczym od wanny znalezionych podczas wykopalisk starożytnych miast.

Marmurowa wanna w III wieku p.n.e.

W średniowiecznej Europie kąpiel uważana była za grzech, co prowadziło do rozprzestrzeniania się różnych chorób. Prawda, do XIX wieku europejczycy odzyskali rozum i powrócili do bańczyków. Wtedy zamiast zwyczajnej dla nas wanny stosowano siedzące kąpielówki lub miski.

Osoby zasobne mogły sobie pozwolić na kąpielówki z drogich materiałów – emali i cynku. Ci, którzy byli jeszcze bogatsi, kupowali kąpielówki z żelaza. Od 1840 roku w bogate domy wprowadzano ciepłą wodę, a od 1870-ych bańcze były dostępne również dla średniego klasy.

W biednych domach montowano gazowe kraniki do podgrzewania wody, ale były one drogie w eksploatacji, produkowały dużo hałasu i stanowiły zagrożenie, ponieważ czasem eksplodowały.

W dochodowych domach montowano nowości – wanna z gazowym kranikiem. Prawda, ze względu na kosztowność i złożoność eksploatacji, korzystano z nich niechętnie.

Na koniec XIX wieku w Francji zaczęto produkować wysokiej jakości keramikowe kąpielówki dla umywalków i toalet.

Pierwszym był Émile Jacob, produkujący urządzenia sanitarno-kanalizacyjne i rury. Połączył się z Maurice Delfon, produkującym przedmioty z emaliowanego białego piaskowca. Razem stworzyli niewielką produkcję wyrobów z fajansu sanitarnego.

Stawka na nowy rodzaj produktu okazała się trafna. W 1889 roku produkty dwóch przedsiębiorców otrzymały złotą medale na wystawie w Paryżu.

Prysznic

W pierwotnym ujęciu prysznicem dla ludzkości był wodospad. Następnie na przestrzeni wielu wieków ludzie podlewali się wodą z kufra.

Pierwsze obrazki prysznicu w jego współczesnym wydaniu zostały odnalezione na afinianych wazach z IV wieku p.n.e. Na przykład na jednej z nich pokazano dwie prysznicówki, gdzie myły cztery młode kobiety. Woda przepływająca przez rurę spływała na nie przez prysznicowe lejki w kształcie głow wawrzy i dzikiego dzika.

Cały kompleks prysznicowy (początek II wieku p.n.e.) został znaleziony podczas wykopalisk w Turcji. W nich używano siedmiu poziomów instalacji prysznicowych. Woda spływała na ludzi z góry z magistrali, a następnie przepływała do innych pomieszczeń kąpielowych, gdzie trafiała do systemu odpływu.

Przedstawiciel współczesnej kabinowego prysznicu pojawił się w 1810 roku. Miał 3,5 metra wysokości i składał się z umieszczonych na dole i u góry kubków- rezervoarów.

Minusem takiego prysznicu było wielokrotne wykorzystanie wody: woda spływała z górnego rezerwuara do dolnego, a następnie podnosiła się przez rury i ponownie przelała na osoby kąpiące się.

W tym samym roku 1810 wynaleziono prysznicową zasłonę, która działała również jako ręcznik: tkanina była przepatrywana aromatycznymi olejkami, aby po prysznicu człowiek zapachował się przyjemnie.

Toaleta

Toalety przypominające te, które są obecnie montowane w toaletach, pojawiły się dopiero w drugiej połowie XIX wieku. Przedtem rzeczy ograniczały się do dwóch opcji – miejsca na defekację w ogrodzie lub garnka.

Pierwszą toaletą był hybrydowy krzesło i nocny garnka – np. tzw. „ziemna toaleta”, wynaleziona przez Henry’ego Moul’a w 1860 roku.

W pojemniku za „krzesłem” znajdowała się sucha ziemia. Wystarczyło tylko pociągnąć za korek, a ziemia wylała się do garnka, który następnie opróżniano – tak było łatwiej i czystsze. Ta modelacja przypominała trochę kloszowe toalety.

Przedstawiciele współczesnych toalet były nieprzyjemne i wywoływały wiele problemów.

W pierwszych toaletach produkty życia były opróżniane do rezerwuara, do którego następnie wlewała się wodę i przewożono je dalej przez rurę kanalizacyjną. Wody nie zawsze wystarczało do skutecznego przepłukania. Dlatego pierwsze toalety instalowano gdzieś w tylne pomieszczenia.

Problem z zapachami został rozwiązany po wynalezieniu toalety z kanałem (S-zawór). Zmiany dotknęły również odpływu: jeśli wcześniej zależał tylko od mocy wody, to w latach 1870-ych zaczęto stosować bezklapowy kanał, który tworzył próżnię i przyciągał zanieczyszczoną wodę.

Wynalazki Krappera: bak z automatycznym zaworem sterującym przepływ wody i toaleta z „wodnym zamkiem” w formie literki U z rury odpływu.

Kran wodny

„Rewolucyjny” kran wodny – pierwszy kran kulkowy – wynalazł w 1940 roku Aleks Manukjan.

Wyjątkowość kranu polegała na tym, że zamiast dwóch zaworów – dla ciepłej i chłodnej wody – używał tylko jednego, który jednocześnie regulował przepływ i temperaturę. Producentów sanitarnych wynalazek nie zainteresował, więc Manukjan postanowił sam produkować i sprzedawać takie kranu.