Funda: główne typy i metody montażu

Typy fundamentów

W nowoczesnym budownictwie stosuje się następujące typy fundamentów:

• łukowe (szalunkowe),
• ściankowe (pile),
• pełne (płyty),
• kolumnowe.

Łukowy fundament to jednolita konstrukcja z betonu wylewana wzdłuż obwodu budynku i pod ścianami nośnymi. Jest niezawodny i stosunkowo prosty w wykonaniu, dlatego uważany jest za uniwersalny. Najczęściej wylewany jest w formie z zbrojeniem stalowym.

Ściankowy fundament polega na wykorzystaniu kolumn z betonu żelезнego (płyt). Zabijane są w ziemię lub wznoszone za pomocą betonu. Stosowany przy budowie na nieprzeciętnych gruntach dużych budynków. Dzięki niemu obciążenie od konstrukcji przenoszone jest na niższe warstwy gruntu.

Pełny (płyta, pływający) fundament to masowa konstrukcja z żelbetu na całej powierzchni budowy. Ze względu na dużą ilość zbrojenia i betonu koszt takiego fundamentu jest bardzo wysoki. Dlatego stosowany jest głównie przy budowie małych, nisko położonych domów. Nadaje się do wszystkich rodzajów gruntu i dobrze wygładza wszelkie przesunięcia gruntu. Ponadto płyta fundamentu może służyć jako podstawa podłogi.

Kolumnowy fundament to zespół kolumn nośnych umieszczonych w rogach przyszłego budynku i miejscach maksymalnego obciążenia. Kolumny mogą być betonowe, ceglane, stalowe lub z metalu. Niska cena i prostota tego typu fundamentu sprawiły, że jest stosowany przy budowie domów konstrukcyjnych i drewnianych.

Zbrojenie fundamentu

Zbrojenie w podstawie fundamentu zwiększa nośność betonu. Najczęściej stosuje się dwa metody zbrojenia: poziome i pionowe.

Poziome zbrojenie polega na równoległym ułożeniu prętów stalowych. Zmniejsza nacisk na fundament, który powstaje przy niejednorodnym obciążeniu oraz podniesieniu gruntu z powodu mrozów.

Pionowe zbrojenie może być stosowane jako główne — przy produkcji kolumnowych fundamentów, a także jako dodatkowe do poziomego — w przypadkach, gdy ściany fundamentu tworzą piwnicę lub parter.

Do zbrojenia fundamentu używa się prętów o średnicy 10–16 mm, połączonech cieńszymi (8–10 mm). Połączenia mogą być wykonane za pomocą spawania elektrycznego lub przewiązania drutem (średnica 3–4 mm). Ważne jest poprawne przygotowanie zbrojenia: korozja i tłuszcz na powierzchni zmniejszają jakość połączenia z betonem.

Głębokość zasypania fundamentu

Na głębokość fundamentu wpływają:

• charakter gruntu;
• poziom wód gruntowych;
• stopień kapitału budynku;
• głębokość zamarzania;
• specyficzne cechy konstrukcji obiektu (obecność przyległych fundamentów, piwnicy itp.).

Najmniejszą głębokością fundamentów uznaje się 0,5 metra od poziomu planowania — pod warunkiem, że grunt składa się z dużych, średnich lub żwirowych piasków. W innych przypadkach fundament zazwyczaj zakłada się poniżej głębokości zamarzania gruntu, ale nie mniej niż 0,7 metra. W tym celu jako pierwszy warstwą fundamentu należy użyć dobrze zagęszczonej podkładki z piasku, żwiru lub gruzu.

Jak poprawnie wylać fundament

Określając głębokość zasypania fundamentu, wykopując row, i ułożenie podkładki, należy zainstalować formę — złożone deski zabezpieczone podporami. Po umieszczeniu w formie konstrukcji zbrojenia można przejść do przygotowania mieszanki betonowej.

Zazwyczaj używa się betonu M-200, żwiru o średniej ziarnistości lub oczyśczonego piasku. Najpierw dokładnie mieszana jest mieszanka betonu z piaskiem w stosunku 1:3, a następnie dodawana jest woda w stosunku 1:0,681. Zmieszanie powinno odbywać się najlepiej w mieszarce betonowej.

Przy profesjonalnym wylewaniu betonu mieszanka wlewa się cała naraz. W przypadku budowy własnoręcznej nie da się tego zrobić. Prościej będzie wlewać beton w częściach. Istnieją dwa warianty:

• wlewanie warstwami poziomymi na całej powierzchni formy. Ważne, by warstwy nie były zbyt cienkie i ich granica nie pokrywała się z poziomą linią konstrukcji zbrojenia;
• wlewanie oddzielnymi fragmentami, ale na pełną wysokość formy. Do tego celu należy przygotować drewniane przegrody ograniczające obszary wlewu. Powinny być ustawione pod kątem 45 stopni — zapewnia to tworzenie bardziej wytrzymałychnachylonych szwów.

Po czasu zamykania betonu należy podjąć następujące kroki:

• Usunięcie powietrza z betonu — przekłucie świeżo wylanej mieszanki prętem zbrojenia co centymetr.
• Ochrona betonu przed słońcem, nakrycie ruberoidem lub folią.
• Polowanie powierzchni dla równomiernego wysychania: pierwsze trzy dni co cztery godziny, a od trzeciego do ósmego dnia trzy razy dziennie.

Wykrojenie fundamentu trwa 28 dni.

Jak wykonać zero na fundamentach

Wykonanie zera na fundamentach oznacza umieszczenie wszystkich punktów jego powierzchni na jednym poziomie poziomym. Najskuteczniej robić to podczas wlewu betonu.

W zasadzie dobrze wylany beton samodzielnie daje poziom zero. Ale jeśli konieczna jest korekta, należy wbudować co najmniej cztery koła w rogach fundamentu. Jako koła można użyć długich prętów lub kije. Po odmierzeniu zera poziomem i zaznaczeniu odpowiednich punktów na kijach, należy zapiąć na nich sznur zgodnie z oznaczeniami. To będzie punkt odniesienia do dalszych korekt.

To nie jest jedyny sposób, ale dość prosty.