Upór na miliardy: jak James Dyson zmienił świat sprzątania, stworzywszy 5127 nieudanych odkurzaczy

Wyobraź sobie: wydałeś wszystkie oszczędności, wbiłeś się w długi, żona ledwo utrzymuje dom na wynagrodzeniu nauczycielki, a ty już pięć lat pod rząd zbierasz i rozbrakowujesz odkurzacze w strychu za domem. Sąsiedzi kręcą palcem u ucha, producenci śmieją się w twarz, bankierzy wymagają zwrotu pożyczek. A ty nadal wierzy w swoją ideę. Szaleństwo? Możliwe. Ale właśnie tak powstawała imperia Dyson, a jej twórca stał się jednym z najbogatszych ludzi Wielkiej Brytanii.

Wszystko zaczęło się od rozczarowania

W 1978 roku James Dyson, inżynier z brytyjskiego miasta Kromer, kupił sobie Hoover Junior – najmocniejszy wtedy odkurzacz. Wydawało się to zwykłą zakupem domowym, ale właśnie ten moment przełożył całe jego życie.

Bardzo szybko Dyson zauważył, że moc ssania odkurzacza znacznie spada. Worki na kurz szybko się zasypały, a urządzenie gorszyło się w wykonywaniu swojej funkcji. Gdy worek się przeorwał, Dyson całkowicie zrozumiał konstrukcję.

Zamiast kupić nowy worek, jak zrobiłoby to większość ludzi, Dyson zadał sobie pytanie: „Dlaczego w ogóle potrzebny jest ten worek? Dlaczego nikt nie wymyślił odkurzacza bez niego?”

Niedługo potem zrozumiał przyczynę: producentom było wygodnie sprzedawać wymienne worki. To był zyskowny biznes – w Wielkiej Brytanii ich sprzedaż wynosiła ponad 100 milionów funtów rocznie, a na świecie – ponad miliard dolarów. Dlaczego poprawiać to, co przynosi stabilny dochód?

Wzrost z tarczy do drewna

Jednego dnia Dyson odwiedził lokalną tartę drewna, gdzie zauważył cyklonową instalację do usuwania szkody. System tworzył wir, w którym cięższe cząstki oddzielone były od powietrza przez siłę odśrodkową.

„A co jeśli zastosować ten pomysł w odkurzaczu?” – pomyślał Dyson. Wtedy samochód wrócił do domu, skleił najprostszy prototyp z kartonowej pudełka od płatków. I – eureka! – pomysł zadziałał!

5127 nieudanych pod rzędem

Ale od kartonowej modelki do działającego urządzenia był bardzo długi proces. Dyson poświęcił kolejne pięć lat (a według niektórych źródeł – nawet piętnaście), tworząc i testując prototypy w strychu za swoim domem.

Każdy dzień podobny do poprzedniego: obudzić się, pracować nad nową modelem, spotkać kolejny problem, zacząć od nowa. I tak 5127 razy! Każdy inny zrezygnowałby wcześnie.

„Nie boję się bankructwa – z moimi rękami i głową nie zniknę, ale boję się utraty domu”, – przyznawał później Dyson w rozmowie. Jego żona wspierała go tylko, gdy dług wzrastał jak na drożdżach.

Wszystkie drzwi zostały zamknięte

Kiedy w 1983 roku Dyson w końcu stworzył działający prototyp, był pewien, że producenci sprzętu zaczną w kolejce odbierać jego wynalazek. Ale rzeczywistość okazała się surowa.

Nie jedna brytyjska lub amerykańska firma nie chciała wyprodukować odkurzacza, który zlikwidowałby ich zyski z sprzedaży worków. „Jeśli byłby lepszy odkurzacz, Hoover czy Electrolux już go wynalazłby”, – mówili Dysonowi sceptycy.

Uratowanie z Japonii

Nieoczekiwanie zainteresowanie wynalazkiem Dysona pojawiło się w Japonii. W 1986 roku mała japońska firma Apex Ltd. kupiła licencję na produkcję odkurzacza G-Force.

Niezależnie od ogromnej ceny 2000 funtów (ponad 4000 dolarów wtedy), jasno różowy odkurzacz stał się hitem wśród bogatych Japończyków. W kraju, gdzie innowacje technologiczne zawsze były uznawane, G-Force stał się symbolem statusu. W 1991 roku wynalazek otrzymał prestiżową nagrodę za design.

Licencjowanie zysków od sprzedaży w Japonii stało się dla Dysona ratą. W końcu uzyskał pieniądze, które mógł zainwestować w własną produkcję.

Urodzenie imperii

W 1991 roku, wydając prawie wszystkie japońskie pieniądze, Dyson założył firmę Dyson Appliances Ltd. W 1993 roku zbudował własny zakład w North Wilts, Wielka Brytania.

Pierwszy odkurzacz pod nazwą Dyson DC01 pojawił się na rynku Wielkiej Brytanii w tym samym roku. Jaskrawy fioletowo-żółty design i rewolucyjna technologia Dual Cyclone od razu zwróciły uwagę.

Początkowo wiele sklepów odmawiało przyjęcia dziwnego, drogiego odkurzacza bez worka. Ale Dyson był uporny. Według legendy po spotkaniu z wysokopostawionym brytyjskim politykiem Richardem Howem, który pomógł mu wjść do dużej sieci detalicznej Comet, sprzedaż szybko wzrosła.

Końcem 1995 roku, tylko dwa lata po premierze, odkurzacz Dyson stał się najpopularniejszym w Wielkiej Brytanii, przekonując te firmy, które wcześniej odrzuciły jego pomysł.

To dopiero początek

Sukces pierwszej modelki był tylko początkiem. Dyson kontynuował doskonalenie swojego wynalazku, wydając nowe, jeszcze bardziej efektywne modele.

Firma rozszerzyła asortyment, dodając pralki (choć nie zbyt skuteczne), suszarki do rąk Airblade, bezłopatkowe wentylatory Air Multiplier, fryzery i wiele innych innowacyjnych urządzeń.

Dziś James Dyson – Sir James, który otrzymał tytuł rycerski od królowej Elizy, – jest jednym z najbogatszych ludzi Wielkiej Brytanii z majątkiem w wysokości 23 miliardów funtów (według Sunday Times za 2023 rok).

Jego markowe odkurzacze sprzedają się w ponad 65 krajach na świecie, a firma Dyson stała się symbolem innowacji i jakości.

Lekcje uporu

Opowieść Jamesa Dysona to nie tylko historia sukcesu, ale również lekcja niesamowitego uporu i wierzenia w własne pomysły.

„Porażka to ciekawy fenomen, bez którego nie można poruszyć się naprzód. Nie możesz się nauczyć czegoś dzięki sukcesowi, ale możesz się nauczyć z porażki”, – mówi Dyson.

On nie tylko zmienił przemysł odkurzaczy, zmuszając nawet największych producentów do tworzenia swoich wersji bezworkowych, ale też udowodnił, że czasem najprostsze pomysły mogą przewrócić całą branżę.

Główne – nie boję się 5127 nieudanych na drodze do jednego sukcesu.

Za każdym razem, gdy korzystasz z odkurzacza cyklonowego, pamiętaj o upornym Bryncie, który odmówił przyjęcia „nie” jako odpowiedzi i w końcu zarobił miliardy na zwykłym domowym kurz.

Okładka: kapital.kz