Jak wybrać materiał do wykończenia fasady domu

Fasada rozwiązuje nie tylko zadania dekoracyjne, ale również praktyczne – od kontroli klimatu po generowanie energii elektrycznej. Olesia Sitnikova, kierownik studia „Archi.PREMIAT”, wyjaśnia, jakie materiały współczesni architekci używają do wykończenia fasad i na czym powinno się opierać przy wybieraniu.

Olesia Sitnikova architektka
Ukończyła wydział architektoniczny politechniki budowlanej, ukończyła kurs magisterski na Uniwersytecie Mila w dziedzinie „Projektowania wnętrz”. W 2011 roku założyła studio projektowe „Archi.PREMIAT”.
1. Drewno
Drewno – materiał przyszłości. Oczywiście, jeśli ludzkość zacznie bardziej świadomy sposób użytkowania zasobów naturalnych.
Nowoczesne metody przetwarzania podnoszą poziom ognioodporności, trwałości i efektywności energetycznej tego materiału, przy tym nadal jest najbardziej ekologiczny i dostępny. Dom z drewnianą wykończeniem fasady naturalnie wpisuje się w krajobraz. Wykończenie nie musi być gładkie, istnieje setki różnych rozwiązań i wersji: deski, płytki, panele. Norwegowie na przykład lubią stosować nieregularne wykończenie z desek o różnej szerokości, tworzące relief na fasadzie i tym samym jeszcze bardziej włączając budynek do kontekstu lasu.
Dom w Podmoskwii. Architekt Olesia Sitnikova
W Wielkiej Brytanii często stosuje się shingle. Ten tradycyjny materiał dachowy świetnie wygląda na nowoczesnych formach, może służyć do wykończenia dachu i fasady. Jego warstwowość dodatkowo ogranicza dom.
W Rosji drewno tradycyjnie cieszy się popularnością wśród architektów (nowoczesny przykład – Totan Kuzembajev), a produkcja drewnianej dachówki łatwo znaleźć w pobliżu większości miast.
Dom „Skworzniczka”. Architekt Totan Kuzembajev
2. Metal
Metallowy fasad nadaje domowi nowoczesny, odważny, przemysłowy wygląd. Metal jest niezawodny, trwały i odporny na wszystkie czynniki niszczące, ale niesie w sobie wyzwanie – jak rozwiązać problem kontroli klimatu?
Dla wykończenia domu mogą być użyte panele z nierdzewnego żelaza, aluminium, profilowanego blatu, metalu czernego lub miedzi – wariantów jest wiele. Perforacja może nadać metalowi przejrzystość, a pokrycia proszkowe – zmienić jego kolor i właściwości.
Dom z cynkowaną fasadą. Architekt Totan Kuzembajev
Fasada wille VT (Servie Boetzkes i Jeroen Helder, Holandia 2010) z aluminium zmienia kolor w zależności od oświetlenia dzięki specjalnemu pokryciu proszkowemu. Ta fasada nie przegrzewa się, ponieważ za panelami aluminiowymi został zaprojektowany odstęp 10 cm i dalej – warstwa folii wodoodpornej.
W domu Green Orchard (projekt Paul Archer, Wielka Brytania, 2013) fasada z polerowanego aluminium tworzy efekt lustra i harmonicznie wpisuje się w krajobraz, mimo że ma bardzo nowoczesny design. Specjalne panele na całej wysokości okien wyposażone są w napęd elektryczny i posiadają wysokie właściwości izolacyjne, pozwalając właścicielowi na regulację temperatury wewnątrz domu.
Green Orchard (Paul Archer Design)
Green Orchard (Paul Archer Design)
3. Membrany
Wykończenie z wysokotechnologicznej tkaniny może przyjmować dowolne kształty, ponieważ jest rozciągane na podkonstrukcję. Tkanina posiada wysoką odporność na ogień, różną stopień przejrzystości i jest szeroko stosowana w budynkach publicznych, ale może być również przydatna w domach jednorodzinnych.
Istnieje przykład: architekci Jay Atherton i Cy Keener wykorzystali półprzejrzystą membranę dla fasady domu w Arizona (Meadowbrook House), aby chronić dom przed przegrzaniem i zachować wizualny kontakt z otoczeniem. W masowej budownictwie ten materiał nadal nie był widoczny.
Meadowbrook House w Arizona
Meadowbrook House w Arizona
Meadowbrook House w Arizona
4. Szkło
Szklana fasada pozwala „wpuścić” do wnętrza maksymalną ilość światła słonecznego – to plus. Ale są też minusy. Jak zachować prywatność w przejrzystym domu i jak uratować go przed zimnem i upałami? Odpowiedzi na te dwa pytania zostały już znalezione. Ulubiony przykład domu nowoczesnego z szyb – „R 128”, zbudowanego przez inżyniera Wernera Sobeka (Werner Sobek, Stuttgart, 2000).
Dom R-128 w Stuttgart. Architekt Werner Sobek (Werner Sobek)
Zewnętrzne ściany tego domu wykonano z podwójnego szkła o wysokich parametrach izolacyjnych. Dom całkowicie spełnia swoje potrzeby w zakresie ogrzewania dzięki aktywnym źródłom energii. Zlokalizowany został tak, że jest ukryty przed spostrzeżeniami osób trzecich i w tym samym czasie przez jego przejrzyste ściany otwiera się panoramę miasta.
Dom R-128 w Stuttgart. Architekt Werner Sobek (Werner Sobek)
5. Panele fotowoltaiczne
Mecz inżynierów i architektów o to, by obudowa fasady zapewniała domowi ciepło i energię, staje się rzeczywistością. Na wystawie 2009 roku w Waszyngtonie (Solar Decathlon, Waszyngton DC) drużyna Niemiec składająca się z 24 studentów (Technische Universität Darmstadt) skupiła się na wykończeniu fasady i zdobyła pierwszą nagrodę.
Obudowa dwupoziomowego sześcianu składa się z 250 fotoogniowych (PV) paneli słonecznych – cienkich paneli CIS i 40 monokrystalicznych paneli krzemowych na dachu. System produkuję niewiarygodne 200% energii potrzebnej w domu.
Panele fotowoltaiczne pokrywają SurPLUShome nie tylko z góry, ale też z boków
„Solar Decathlon”. Waszyngton, 2009 rok